Postoperativne kile

O postoperativnim kilama

Postoperativna kila se definiše kao komplikacija prethodnog operativnog zahvata. Manifestuje se kao vidljivo i opipljivo ispupčenje u predelu ožiljka od prethodne operacije, posebnou stojećem stavu. Naziva se još ventralnom, incizionom tj. postincizionom kilom.

Bilo da je u pitanju velika abdominalna operacija (digestivna ili vaskularna hirurgija) ili mala poput apendektomije, eksplorativne laparotomije i dr., uvek postoji rizik da u regiji ožiljka dođe do pojave kila, pa čak i godinama nakon operacije. Iako se mogu javiti u regiji bilo kog ožiljka i znatno varirati u veličini, najčešće su u regiji onog lokalizovanog u srednjoj liniji, kada su i znatno kompleknije i praćene većom stopom recidiva.

Posebnu sklonost ka razvijanju kila imaju dijabetičari (5 puta veći rizik za razvoj incizione kile zbog dejstva na inflamatornu fazu zarastanja) i osobe sa sledećim faktorima rizika.

• Metabolički poremećaji - Epidemiološki podaci pokazuju povećanu prevalencu kila kod osoba obolelih od bolesti vezivnog tkiva, zobg poremećaja i sintezi kolagena i dr.

• Pušenje - Pušači u odnosu na nepušače dva puta češće razvijaju preponske i četiri puta češće incizione kile. Toksini dima cigarete mogu izazvati destrukciju kolagena povećanjem proteaza u perifernoj cirkulaciji. Dejstvo toksina dima cigarete s jedne strane oštećuje fibroblaste i smanjuje sintezu kolagena, a sa druge strane povećavaja kolagenolizu (razlaganje kolagena) svojim efektom na inhibitore.

• Gojaznost - Gojaznost predstavlja prediktor za nastanak primarnih i recidivantnih incizionih kila (bolesnici sa BMI > 30 imaju 3 češće incizione kile). Gojazni bolesnici imaju češće infekciju rane. Masno tkivo ne drzi šav, posebno zbog enormne tenzije koju prouzrukuje intraabdominalno i ekstraabdominalno masno tkivo. Povećana je tenzija na mestu šava što može dovesti do presećanja ionako slabog tkiva prožetog mašću. Gojazni bolesnici imaju visoku stopu postoperativnih komplikacija, kao što su paralitički ileus, atelektaza, pneumonija i duboka venska tromboza što povećava incidencu incizionih kila.

• Opšte stanje - Faktori koji imaju negativno delovanje na produkciju kolagena i zarastanje rane mogu uticati na pojavu incizione kile. To su: malnutricija, anemija, hipoproteinemija (posebno hipoalbuminemija), žutica i dr. Postoperativne komplikacije povećavaju incidencu incizionih kila, posebno prolongirani paralitički ileus i intestinalna opstrukcija. Ovo je povezano sa abdominalnom distenzijom koja dovodi do enormne tenzije na suturnu liniju sa nekrozom i odvajanjem šavnih linija.

• Postojanje abdominalne aneurizme – smatra se da se oslabađa proteaza iz zida krvnog suda koja dovodi do razlaganja kolegena koji učestvuje u stvaranju ožiljka. Pacijenti sa aneurizmom abdominalne aorte imaju dva puta česće preponsku kilu.

Ventralna kila je sistemska bolest

Velika ventralna kila nije samo prost defekt abdominalnog zida, već je to sistemska bolest ("eventraciona bolest"). Zbog toga pacijenti zahtevaju pažljivu procenu i preoperativnu pripremu. Ovakve kile često uzrokuju poremećaje sledećih sistema:

• respiratorni sistem - zbog deficijencije muskuloaponeurotičnog dela prednjeg trbušnog zida kao potpore i stabilnosti telu dolazi do pada intraabdominalnog pritiska koji sada neadekvatno utiče na normalnu funkciju i pokretljivost dijafragme, što se manifestuje neadekvatnom plučnom funkcijom a klnički se to manifestuje otežanim disanjem u vidu nedostatka vazduha (dispneje) i ubrzanog disanja (tahipneje).

• vaskularnog sistema - Zbog pada intraabdominalnog pritiska dolazi do nestabilnosti zidova krvnih sudova pre svega vena kod kojih dolazi do kolabiranja i otežanog oticanja krvi iz venskog sistema ka srcu što se manifestuje otokom i znacima upala vena.

• visceralnog sistema - Zbog otoka dolazi do poremećaja u pasazi creva.

• mišićnog i statičkog sistema - kao posledica nedostatka potpore prednjeg trbušnog zida dolazi do pomeranja kičme put napred u vidu lordoze, a klinički se to manifestuje bolom u kičmi.

• kožne promene u regiji kile.

Lečenje

Lečenje ventralne kile je isključivo operativno, a kao glavna indikacija za operativno lečenje je moguće uklještenje creva (inkarceracija i strangulacija) i dalji nepovoljni ishod. Svaka peta strangulirana kila (20%) zahteva resekciju creva, što bitno povećava morbiditet i mortalitet bolesnika. Samo bolesnici sa izraženim pridruženim bolestima, koje predstavljaju kontraindikaciju za operativno lečenje se ne operišu.